0212 674 1787
info@tmgdmuhendislik.com
GBF’nu hazırlayan veya tercüme eden kişinin AKREDİTELİ KURULUŞ tarafından belgelendirilmiş, SERTİFİKALI GBF hazırlayıcısı olması bir ZORUNLULUKTUR.
Akredite kuruluşun düzenlediği sınava katılacak adaylar için aranan özellikler şunlardır;
*. Mühendislik ve eczacılık fakültelerinden, fen veya fen-edebiyat fakültelerinin kimya, biyoloji veya fizik bölümlerinden mezun olanlar,
*. Kimya bilimi ile ilgili yüksek lisans, doktora yapmış olanlar.
Sınavdan 70 puan veya üzeri alanlar “Sertifikalı GBF hazırlayıcısı” olma hakkı kazanırlar.
GBF hazırlayıcısı sınavına girmek için eğitim alma şartı yoktur. Ancak, alanında deneyimli bir eğitmenden eğitim almak sınav başarı oranını arttırdığı gibi mesleki yaşam boyunca kullanılacak değerli bilgilere sahip olmayı da sağlar. 2023 İtibariyle GBF Hazırlayıcılığı tamamen kalkacak olup Kimyasal Değerlendirme Uzmanları bu konuda işlem yapabilecektir.
KKDİK Uyumlu GBF / SDS / MSDS (Güvenlik Bilgi Formu) Nedir?
30105 sayılı KKDİK yönetmeliği, Ek-2 koşullarına uygun hazırlanan Güvenlik Bilgi Formları KKDİK uyumlu GBFlerdir. KKDİK uyumlu Güvenlik Bilgi Formları, sadece Kimyasal Değerlendirme Uzmanları (KDU) tarafından hazırlanabilir. Kimyasal Değerlendirme Uzmanları, 29204 sayılı yönetmelik kapsamında da GBF hazırlayabilirler. 29204 sayılı yönetmelik kapsamında GBF hazırlamak hem GBF hazırlayıcısı sertifikası olanlar hem de KDU sertifikası olanlar için 31 Aralık 2023’e kadar mümkün olacaktır. Bu tarihten sonra sadece KDUlar, sadece 30105 sayılı yönetmelik, Ek-2 ‘ye uygun olarak GBF hazırlayabilecekler.
Güvenlik Bilgi Formunda verilen bilgiler Kimyasal Güvenlik Raporunda verilen bilgilerle tutarlılık içinde olur. Kimyasal Güvenlik Raporunun tamamlanmış olduğu durumlarda, ilgili maruz kalma senaryosu, Güvenlik Bilgi Formunun ekine konulur.
KKDİK uyumlu GBFler, 29204 sayılı yönetmeliğe göre hazırlanan GBFler ile format olarak çok benzer ancak farklı olduğu bazı noktalar bulunur.
KKDİK uyumlu Güvenlik Bilgi Formlarınızı alanında tecrübeli uzman ekibiyle 34 ülke dilinde hazırlamaktadır. GBF hazırlama çözüm seçeneklerinizi ve hizmetlerimizi öğrenmek için uzman ekibimiz ile iletişime geçebilirsiniz.
KKDİK UYUMLU GÜVENLİK BİLGİ FORMU – MSDS
Güvenlik Bilgi Formları(GBF) kimyasal maddeler, karışımlar ve tasarlanmış kimyasal salınımı olan eşyalar için hazırlanan, kimyasalların fizikokimyasal, sağlık ve çevre zararlılıklarını, bu zararlara karşı alınması gereken önlemleri, resmi düzenlemeler ile çerçevesi belirlenmiş belli bir disiplin ve kurallar bütünü içinde açıklayan belgelerdir.
Türkiye’de kimyasalların zararları ve alınması gereken önlemlere dair GBF hazırlanması ile ilgili tarihçeye baktığımızda durum şöyledir; İlk resmi düzenleme “11 Temmuz 1993 tarihli, 21634 sayılı, Zararlı Kimyasal Madde ve Ürünlerinin Kontrolü Yönetmeliği” olmuştur. Bu Yönetmelik, farkındalığın sağlanması bakımından atılan ilk adım olması sebebiyle kendine özel bir öneme sahiptir. Ancak endüstri tarafından uygulanması noktasında beklenilen seviyeye ulaşamamıştır. 26 Aralık 2008 Tarihinde yayımlanan “27092 sayılı, Tehlikeli Maddeler ve Müstahzarlara İlişkin Güvenlik Bilgi Formlarının Hazırlanması ve Dağıtılması Hakkında Yönetmelik”, GBF hazırlama yetkisini akredite kuruluştan sertifika almaya hak kazanan kişilere vermesiyle birlikte, hem GBF’lerin kalitesi yükselmiş hem de farkındalık seviyesi yükselmiştir. 13 Aralık 2014 tarihinde, “29204 sayılı, Zararlı Maddeler ve Karışımlara İlişkin Güvenlik Bilgi Formları Hakkında Yönetmelik” ile birlikte kimya endüstrisinin büyük çoğunluğu piyasaya sunmuş oldukları kimyasallara ait GBF hazırlanması gerekliliklerine hakim olmuştur. GBF’lerin hazırlanması hakkında yayımlanan “30105 sayılı, KKDİK (Kimyasalların Kaydı, Değerlendirmesi, İzni ve Kısıtlanması) Yönetmeliğinin Ek-2’si”, bu süreç içindeki en son basamak olmuştur.
KKDİK’in yayımlanması ile 29204 sayılı Yönetmeliğe uyumlu GBF’lerin 31 Aralık 2023 tarihine kadar düzenlenmesine izin verilmiştir. Bu tarihten sonra 30105 sayılı Yönetmeliğe(KKDİK) uyumlu GBF’ler hazırlamak zorunlu olacaktır. Eğer KKDİK’te belirtilen gerekli koşullar sağlanabiliyorsa, bu tarihten önce de KKDİK uyumlu GBF’ler hazırlanabilecektir.
Bu noktada KKDİK uyumlu GBF ve gereklilikleri hakkında bilgi vermek, yanlış bilinenleri düzeltmek adına önemlidir.
KKDİK Yönetmeliği, AB bölgesinde 2006 yılında yayımlanan, 1907 sayılı REACH Tüzüğü ile büyük oranda eşdeğer olup, Türkiye’nin kendine özel resmi düzenlemesidir. Endüstride “Türkish REACH” olarak da tanımlanmaktadır. Yönetmelikte geçen tarifiyle bu Yönetmeliğin amacı; İnsan sağlığı ve çevrenin yüksek düzeyde korunmasını sağlamak, maddelerin zararlarının değerlendirilmesine yönelik alternatif yöntemleri özendirmek, rekabeti ve yeniliği artırmak üzere kimyasalların kaydı, değerlendirilmesi, izni ve kısıtlanmasına ilişkin idari ve teknik usul ve esasları düzenlemektir.
KKDİK toplamda 18 ekten oluşmakta ve Ek-2 GBF’lerin hazırlanması hakkındaki hükümleri içermektedir. Ek-2 hakkında bahsetmeden önce KKDİK hakkında bazı önemli noktaları belirtmek gerekmektedir. Bunlar;
1. 31.12.2020 tarihine kadar 1 ton veya üzeri miktarda Türkiye’de üretilen veya Türkiye’ye ithal edilen maddeler için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na Ön-Kayıt yapılacaktır. (süre süreç sonuna kadar uzatılmıştır.)
2. 1.1.2021- 31.12.2023 tarihleri arasında Ön-Kayıt yapılan maddeler için Kayıt süreci olacaktır. 31.12.2023 tarihinden sonra bir madde 1 tonu aşkın olarak üretilecek veya ithal edilecek ise Kayıt ettirilmeden piyasaya sürülemeyecektir.
3. Ön-Kayıt yapılan maddeler için 1.1.2021 itibarıyle Kimyasal Güvenlik Raporu hazırlanmaya başlanacaktır. Kimyasal Güvenlik Raporu(KGR) aynı zamanda KKDİK uyumlu GBF hazırlanabilmesini sağlayan bir unsurdur. KGR olmadan KKDİK uyumlu GBF hazırlanabilmesi teknik olarak mümkün değildir. Bu sebeple, Güvenlik Bilgi Formlarının 31.12.2023 tarihinden sonra KKDİK Yönetmeliğine göre hazırlanması zorunlu olacaktır.
4. Kısıtlamalara dair olan EK 17’ye ilişkin hükümleri ise detayları Yönetmelikte verildiği üzere ilgili maddeleri sırasıyla yayımından 6 ay sonra (31/12/2017), 31/12/2018, 31/12/2019, 31/12/2021 tarihlerinde yürürlüğe girmiş olacaktır.
Bir GBF’nin KKDİK uyumlu olabilmesi için aşağıdaki koşulları sağlıyor olması gerekir ;
1. GBF bir Kimyasal Değerlendirme Uzmanı(KDU) tarafından hazırlanmalıdır.
Yönetmelik hükümleri uyarınca ve konuları Ek-18’de belirtilen başlıklardan oluşan toplam 64 saat eğitim alma şartı bulunan Kimyasal Değerleme Uzmanları, bu eğitimleri bakanlık onaylı kuruluşlardan almak zorundadır. Ardından TÜRKAK tarafından (TS EN) ISO/IEC 17024 standardına göre akredite olmuş kuruluşların sınavlarına girerek 70 veya üzeri puan almaları durumunda Kimyasal Değerlendirme Uzmanı Yeterlilik Belgesi almaya hak kazanacaklardır.
Sadece bir KDU, Kimyasal Güvenlik Raporu hazırlama yetkisine sahiptir. Aynı zamanda sadece bir KDU, KKDİK uyumlu GBF hazırlayabilir.
2. Kimyasal Güvenlik Raporuna sahip olması gerekir.
30105 sayılı KKDİK Yönetmeliğinin GBF’ler hakkındaki eki Ek-2, Madde 0.1.2. şöyle açıklar; Güvenlik Bilgi Formunda verilen bilgiler Kimyasal Güvenlik Raporunda verilen bilgilerle tutarlılık içinde olur. Kimyasal Güvenlik Raporunun tamamlanmış olduğu durumlarda, ilgili maruz kalma senaryosu, Güvenlik Bilgi Formunun ekine konulur.
Madde GBF’lerinin KKDİK uyumlu olabilmesi için KGR’ye sahip olması gerekirken, karışım GBF’lerinde ise karışımın zararlı olarak sınıflandırılmasına etki eden maddelerin bir KGR’ye sahip olması beklenir. Bu durum GBF’lerin başlık “15.2 Kimyasal güvenlik değerlendirmesi” altında belirtilir. KGR’lerin 1.1.2021 tarihi itibariyle oluşturulmaya başlanacağı düşünülecek olursa, 2022 yılından sonra KKDİK uyumlu GBF’lerin hazırlanması takvimsel olarak mümkün olabilir.
3. Maddenin KKDİK kayıt numarası olmalıdır
KKDİK uyumlu madde GBF’sinin başlık 1.1’i altında kayıt numarası, karışım GBF’sinde ise içindeki bileşenlerden KKDİK kayıt koşulunu sağlayanların kayıt numaralarının GBF başlık 3.2 altında belirtilmesi gerekmektedir.
Kimyasal Güvenlik Raporu
Kimyasal Güvenlik Raporu, KKDİK kayıt sürecinin bir sonucu olarak oluşturulan bir belge olup, kayıt ettirenin maruz kalma senaryoları aracılığıyla kimyasalların tüm kullanıcılarına bilgi sağladığı temel kaynaktır. Aynı zamanda madde değerlendirmesi, izni ve kısıtlama dahil olmak üzere diğer KKDİK süreçleri için bir temel oluşturur.
Kimyasal güvenlik değerlendirmesi, belirli bir operasyonel koşul ve risk yönetimi önlemleri uygulandığında, bir maddeye maruz kalmadan kaynaklanan risklerin imalat ve kullanım sırasında kontrol edildiğini göstermektedir. Bir maddenin bu kullanım koşulları Kimyasal Güvenlik Raporunun önemli bir bileşeni olan maruz kalma senaryosunu oluşturur.
Kimyasal Güvenlik Raporu, tüm kısımlarında tek başına bir belge olarak kolayca anlaşılabilir olmalı ve kimyasal güvenlik değerlendirmesiyle ilgili tüm bilgileri içermelidir. Zararlılık ve maruz kalma değerlendirmelerinde uygulanan ilkeler, yapılan varsayımlar ve çıkarılan sonuçlar şeffaf, güvenilir olmalı ve doğru belgelendirilmelidir.
Kayıt dosyasında sunulması gereken Kimyasal Güvenlik Raporunun, Ek-1’de belirtilen formatta olması gerekmektedir.
Kaydettiren başına yıllık 10 ton ve üzeri miktarlarda olan ve KKDİK Yönetmeliği uyarınca kayda tabi olan tüm maddeler için bir kimyasal güvenlik değerlendirmesi yapılır ve bir Kimyasal Güvenlik Raporu hazırlanır. Kimyasal Güvenlik Raporu, kendi halinde, karışım içinde ya da eşya içinde her madde veya madde grubu için Yönetmeliğin ilgili maddelerinde ve Ek-1’de belirtildiği gibi hazırlanan kimyasal güvenlik değerlendirmesini içerir.
Kimyasal güvenlik değerlendirmesi yapması gereken herhangi bir aktör, güvenlik bilgi formundaki bilgilerin bu değerlendirmedeki bilgiler ile tutarlılık içerisinde olmasını sağlar. Güvenlik bilgi formu bir karışım için hazırlanmış ve tedarik zincirindeki aktör, söz konusu karışım için bir kimyasal güvenlik değerlendirmesi yapmışsa; karışımın, güvenlik bilgi formunun karışım içindeki her bir kimyasal maddenin Kimyasal Güvenlik Raporu yerine, yalnızca karışımın kendi Kimyasal Güvenlik Raporuyla tutarlılık içinde olması yeterlidir.
Maruz Kalma Senaryosu
Yönetmelikte belirtilen tanımı ile; İnsanın ve çevrenin maddeye maruz kalmasını kontrol altına almak için, maddenin tek bir belirli süreci ya da kullanımını veya birkaç süreci ya da kullanımını kapsayabilen imalatçı veya ithalatçının maddenin imal edilişini ya da yaşam-döngüsü boyunca kullanımını tanımlayan ve maruz kalma kontrollerini ya da alt kullanıcılara maruz kalma kontrolleri konusunda tavsiyelerini açıklayan, işletim koşulları ve risk yönetimi önlemleri dâhil, koşullar bütünüdür.
Kaydettiren başına yıllık 10 ton ve üzeri miktarlarda olan, zararlı sınıflandırmaya sahip ve KKDİK Yönetmeliği uyarınca kayda tabi olan tüm maddeler için hazırlanan Kimyasal Güvenlik Raporu, ayrıca maruz kalma senaryosu da içermek zorundadır.
g-GBF(genişletilmiş Güvenlik Bilgi Formu)
Maruz kalma senaryosu içeren GBF’ler, g-GBF olarak isimlendirilmektedir. Güvenlik Bilgi Formunun ana gövdesine eklenerek oluşturulur. Maruz kalma senaryosunun formatı KKDİK’te tanımlanmamıştır. Bu durum, tedarikçinin bilgileri farklı şekillerde sunabileceği anlamına gelse bile ECHA(Avrupa Kimyasallar Ajansı) ve paydaşları, kullanılan düzeni ve kullanılan ifadeleri uyumlu hale getirmek için çalışma yapmışlar ve aşağıdaki dört bölümü içeren maruz kalma senaryosu için bir format önermişlerdir:
• Başlık bölümü
• Maruz kalmayı etkileyen kullanım şartları
• Maruz kalma tahmini
• Alt kullanıcılara kullanımlarının maruz kalma senaryosu sınırları içinde olup olmadığını değerlendirmek için rehber
Maruz kalma senaryosu sadece madde GBF’lerinde değil, karışım GBF’lerinde de olması gerekmektedir. Bazı sektör kuruluşları, SUMI(Safe Use of Mixtures Information/ Karışım Bilgilerinin Güvenli Kullanımı) olarak adlandırılan, kabul edilmiş bir formatı kullanarak, ortak ürün türleri için bilginin güvenli kullanımını geliştirebilirler. Formülatörler, ürünleri ve kullanımları için uygun SUMI’leri seçebilir ve bunları Güvenlik Bilgi Formuna ek olarak sağlayabilirler.
TMGD TR , KDU sertifikasına sahip ekibiyle KKDİK uyumu için gerekli tüm hizmetleri kimya endüstrisine sunabilmektedir.
TMGD TR KKDİK Uyumlu GBF / MSDS Hazırlıyor Mu?
Alanında tecrübeli, binlerce GBF/ MSDS hazırlama deneyimi olan Kimyasal Değerlendirme Uzmanı kadrosuyla, 34 ülke dilinde KKDİK Uyumlu GBF hazırlayabilmektedir.