Patlamadan Korunma Dokümanı ve Operasyon Yönetimi

Patlamadan korunma dökümanı (PKD) yasal zorunluluk olarak yanıcı, parlayıcı ve patlayıcı kimyasal bulunduran tüm firmalarda hazırlanması gereken ve Bakanlık İş Teftiş Kurulu denetimleri incelemesinde müfettişlere gösterilmesi zorunlu olan bir belgedir.

“Çalışanların Patlayıcı Ortamların Tehlikelerinden Korunması Hakkındaki Yönetmelik” yasası ile zorunlu hale gelen patlamadan korunma dokumanı, hazırlanmaması durumunda cezai işlem uygulanır. Bu da firma ve üretim tesisi sahiplerini harekete geçirerek hızlı bir şekilde hazırlamalarına neden oldu.

20/6/2012 tarihli, 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu kapsamında 30 Nisan 2013 tarihli, 28633 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan “ÇALIŞANLARIN PATLAYICI ORTAMLARIN TEHLİKELERİNDEN KORUNMASI HAKKINDAKİ YÖNETMELİĞİ” 10. Maddesine göre patlayıcı ortam oluşma ihtimali bulunan işletmelerde (gaz ve toz patlamaları) Patlamadan Korunma Dokümanı hazırlanması zorunludur.

PKD, endüstriyel üretim tesislerinde, kimya sanayilerinde, kozmetik üretim alanlarında ve yanıcı-patlayıcı-parlayıcı kimyasal bulunan yerlerde hazırlanması zorunlu olan bir dokümandır. Patlayıcı ortamın oluşmasını engelleme, yapılan iş gereği patlayıcı ortamın önlenmesi mümkün değilse bu alanlarda özel alan oluşturmak, çalışanların sağlık ve güvenliklerini riske atmamak ve bu belirlenen alanlardaki ekipmanlara dikkat edilerek hazırlanmaktadır.

Patlama risklerinin değerlendirilmesi yapıldıktan sonra uygun alanlar belirlenir ve böylelikle çalışanların iş ortamında daha rahat ve daha sağlıklı çalışmalarına zemin hazırlanılır. Patlamadan korunma dokumanı, günümüz şartlarında birçok tesis için şart olup, zamanında hazırlanması mecburi olan bir belgedir.

Henüz çok eski sayılmayan PKD düzenlemesi için harekete geçen üretim tesislerinin en çok dikkat etmeleri gereken detay, doğru şekilde dokümanı hazırlamak veya hazırlatmaktır. Bu konuda uzman olan ekibimiz ile iletişime geçerek iş yerinizin güvenliğini sağlayacak ve çalışanlarınızın sağlığını güvence altına alacak patlamadan korunma dokümanı hazırlamalarını talep edebilirsiniz. Fiyat teklifi almak için hemen “Teklif Formu” doldurarak bize ulaşın.

Patlamadan korunma dokümanı işyerinde bulunan çalışanların olası bir patlama anında yapılması gerekenleri ve patlama meydana gelmemesi için yapılması gerekenleri belirten belgeler toplamıdır. Bu belgelerde çalışanların sağlık ve güvenliği esas alınmıştır. ATEX, Fransızca “ATmosphéres EXplosives” kelimelerinin ilk hecelerinin birleşiminden oluşmuş bir kelimedir. ATEX sertifikası parlayıcı ve kolay yanıcı ortamlarda kullanılan ürünlerin yapıldığı yer için alınan uluslararası bir sertifikadır.

Herhangi bir acil durumda işletme içerisindeki personel nasıl hareket edeceğini bilmezse can ve mal kaybı yaşanabilir. İşte bu tür can ve mal kaybı gibi olayların yaşanmaması için, bu işletmeler de Patlamadan Korunma Dokümanı hazırlanması ve bu belge ışığında gerekli önlemlerin alınması gerekmektedir.

Patlamadan Korunma Dokümanı, işletme içinde bulunan personelin zarar görmesini önlemek, iş makinelerinde herhangi bir patlama meydana gelme riskini en aza indirmek ve tehlikeli durumlarda oluşabilecek zararların mümkün olduğunca önüne geçmek için gerekenleri belirten belgelerdir.

Parlayıcı patlayıcı madde ihtiva eden ortamlarda tehlikeli bölge tanımlanması ve patlamadan korunma dokümanının hazırlanması işverenin yükümlülüğündedir. 20.06.2012 tarihli, 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu kapsamında Patlamadan Korunma Dokümanı bulunmayan kuruluşlara faaliyeti durdurma ve 189.659 TL’ ye varan idari para cezaları uygulanabilmektedir. Bu ceza her sene yeniden değerlendirme oranında artış göstermektedir.

Parlayıcı – Yanıcı Gaz/Sıvı/Toz bulunan veya bulunması muhtemel işletmelerin tamamına Patlamadan Korunma Dokümanı hazırlanmaktadır.

Ayrıntılı olarak sektörel ve bölgesel olarak;

*LPG ve diğer petrol ürünleri üretim, dolum ve dağıtım tesisleri
*Un değirmenleri
*Trafo imalathaneleri
*Basınçlı yanıcı gaz tüpü depoları
*Elektrik cihaz ve teçhizat imalathaneleri
*Fırın veya elektrostatik boya yapılan işyerleri
*Ham deri imalathaneleri
*Akü imalathanelerinin bazı bölümleri
*Zeytinyağı ve diğer yağ imalathaneleri
*Boya ve tiner imalathaneleri
*Kimyevi tahlil laboratuvarları
*Matbaalar
*İlaç üretim endüstrisi
*Kimyasal madde depoları
*Tesislerin akü şarj alanları
*Akaryakıt depolama tankları

Kimyasallarda, proseslerde ya da ekipmanlarda gerçekleşen değişimler beraberinde tehlikeli bölgelerin değişmesine neden olabilir. Gerçekleşen bu değişim beraberinde Patlamadan Korunma Dokümanı’ nın gözden geçirilerek revize edilmesini gerektirebilir.

Örneğin;

-Proseste gerçekleşecek bir değişim sonrasında ortaya çıkan yeni boşalma kaynağı,
-Kimyasal değişimi veya proses değişimi sonucunda kimyasalın yanıcı kategoriye girmesi,
-Proses basıncında yaşanacak değişim,
-Operasyon adımlarında yaşanacak değişimler ile ortaya çıkan yeni boşalma kaynakları,
-Tehlikeli bölgede kullanılan havalandırma şartlarındaki değişim,
-Proses iyileştirme veya revizyonu kapsamında tehlikeli alan içerisinde kullanılan ekipman ve enstrümanların değişimleri, olduğu zaman Patlamadan Korunma Dokümanı’ nın revize edilerek son haline getirilmesi gerekmektedir. Ayrıca Patlamadan Korunma Dokümanı (PKD) standartlarda yaşanan değişiklikler sonrasında da gözden geçirilerek revize edilmelidir. Uluslararası kuruluşların iyi uygulama örnekleri incelendiğinde herhangi bir değişiklik olmaksızın beş yılda bir gözden geçirme ve revizyon çalışmalarının yapıldığı görülmektedir.